Dış Yan Bağ Yaralanması Nedir?
Dış yan bağ (lateral kollateral bağ - LKB), diz ekleminin dış kısmında bulunan ve dizin stabilitesini sağlayan önemli bir bağdır. Genellikle dizin iç kısmına doğru gelen bir darbe veya ani bir bükülme sonucu yaralanır. Bu yaralanma, hafif bir gerilmeden tam bir kopmaya kadar değişen şiddetlerde olabilir.
Dış Yan Bağ Yaralanmasının Yaygın Belirtileri
Bir dış yan bağ yaralanması yaşadığınızda aşağıdaki belirtilerle karşılaşabilirsiniz: - Ağrı: Dizin dış kısmında keskin ve lokalize bir ağrı hissedilir. Ağrı, yaralanmanın şiddetine bağlı olarak hafiften şiddetliye değişebilir ve özellikle diz büküldüğünde veya baskı uygulandığında artar.
- Şişlik: Yaralanmanın hemen ardından veya birkaç saat içinde dizin dış tarafında şişlik oluşabilir. Bu, bağ ve çevresindeki dokularda meydana gelen iç kanama veya enflamasyondan kaynaklanır.
- Dizde Instabilite (Gevşeklik Hissi): Özellikle bağın kısmen veya tamamen yırtılması durumunda, dizinizin "oynadığını" veya "dışarı kaydığını" hissedebilirsiniz. Yürürken, merdiven inip çıkarken veya yön değiştirirken bu his daha belirgin olur.
- Morarma (Ekimoz): Yaralanan bölgede kanama nedeniyle cilt altında morarma görülebilir. Bu morluklar, yaralanmanın şiddetine bağlı olarak geniş bir alana yayılabilir.
- Hareket Kısıtlılığı: Ağrı ve şişlik nedeniyle dizinizi tam olarak bükmek vuzatmak zorlaşabilir. Dizin normal hareket açıklığı kaybolabilir.
- Dizde "Pop" veya "Yırtılma" Hissi: Yaralanma anında bazı kişiler dizlerinden bir "pop" sesi geldiğini veya yırtılma hissi yaşadıklarını bildirir. Bu, genellikle bağın ciddi şekilde yırtıldığının bir göstergesidir.
- Dokunma ile Hassasiyet: Dizin dış kısmına dokunulduğunda belirgin bir hassasiyet ve ağrı hissedilir.
Ne Zaman Doktora Görünmelisiniz?
Aşağıdaki durumlardan herhangi birini yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden bir ortopedi uzmanına başvurmanız önemle tavsiye edilir: - Dizinizi üzerine ağırlık vererek kullanamıyorsanız,
- Dizde belirgin bir instabilite (sallanma, boşluk hissi) varsa,
- Ağrı ve şişlik günlük aktivitelerinizi engelleyecek kadar şiddetliyse,
- Dizde şekil bozukluğu (deformite) fark ediyorsanız.
Teşhis ve Tedavi
Teşhis için doktorunuz fizik muayene yapacak ve gerekli görürse MR gibi görüntüleme yöntemlerine başvurabilir. Tedavi, yaralanmanın derecesine göre değişir: - Grade 1 (Hafif Gerilme): Dinlenme, buz, kompresyon ve elevasyon (RICE protokolü), ağrı kesiciler ve fizik tedavi.
- Grade 2 (Kısmi Yırtık): Genellikle RICE protokolü, dizlik kullanımı ve daha kapsamlı bir fizik tedavi programı.
- Grade 3 (Tam Yırtık): Özellikle dizde ciddi instabilite varsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Ameliyatı takiben uzun bir rehabilitasyon süreci başlar.
Unutmayın, bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve en doğru teşhis ve tedavi için mutlaka bir sağlık uzmanına danışmalısınız.
|