Dizde YırtıkDiz eklemlerinde C şeklinde olan kıkırdağa benzer yapılara menisküs adı verilir. Dizde yırtılma durumu tıpta menisküs yırtılması olarak geçmektedir. Diz eklemini oluşturan iki ana kemik arasında bulunan menisküsler, biri iç diğeri dış olmak üzere her dizde ikişer tanedir. 40 yıl önce menisküslerin herhangi bir işe yaramadığı düşünülürdü. Bu nedenle diz ağrıları olan hastaların öncelikle menisküsleri kontrol edilir ve nasıl olsa yırtılır düşüncesi ile tamamen alınırdı. Daha sonraki yıllarda menisküsün dizlerde önemli işlevleri olduğu görülmüştür. İki kemik arasında bulunan menisküsler bir conta gibi eklem kıkırdağını anormal yüklerden korumaktadır. Dize gelen yüklerin aktarılması ve dağıtımında rol alır. Eklem sıvısının eklem içi dolaşımına yardımcı olur. Bunun yanında eklem yüzlerinin uyumluluğunu artırırlar. Menisküslerin yokluğunda aşırı yüklerin dize binmesi sonucu eklem aşınması oluşur. Dizde Yırtık Nasıl Oluşur?Genç yaştaki insanlarda menisküs yırtılması için çok ciddi travma gerekir. Bu genellikle sabit ayak üzerinde dönme hareketi sonucunda ortaya çıkar. Futbol, basketbol ve kayak gibi sporlarda oluşan yırtıklar buna örnek verilebilir. Yaş ilerledikçe menisküsler dejenere olur ve sağlamlıklarını kaybederler. Dejenere olan menisküslerin yırtılması daha kolaydır. Bu nedenle ileri yaştaki bir insanın herhangi küçük bir hareketinde bile dizde yırtık oluşabilmektedir. Dış tarafta bulunan menisküsler içtekilere göre daha hareketlidir. Bu sebeple iç menisküs yırtılması daha sık görülür. Dizde Yırtık Olduğunu Hangi Belirtiler ile Anlayabiliriz?Dizde yırtılma oluşurken hastalar genellikle ani ağrı ve batma hissederler. Yırtılma sonrası genellikle sıvı ve kan toplanmasına bağlı olarak diz ekleminde şişlik görülür. Özellikle yaralanan dizde topallama başlar. Eğer yaralanma şiddetli ise yan ve çapraz bağlarda kopma da meydana gelebilir. Bazen de yırtılan menisküsler, diz eklemini oluşturan kemiklerin arasında sıkışabilir. Kilitli diz olarak bilinen bu durumda hemen cerrahi müdahale gerekir. Dizdeki ağrı zamanla yırtılan bölgede toplanır ve çökme, ani dönüş gibi hareketlerde ortaya çıkar. Dizde Yırtık İçin Nasıl Tanı Konulur?Tanı için ilk olarak olayın oluş şeklini doktorunuza anlatmanız gerekir. Daha sonra dizde yırtık oluşumunun bulguları ve yan, çapraz bağlar kontrol edilir. Tanı genellikle muayene sonrası konur ancak tanı koymada zorluk yaşanırsa röntgen yardımı da alınabilir. Tanı için en güvenilir yöntem ise diz ekleminde manyetik rezonans görüntüleme yöntemidir. MRG'nin doğruluk payı yüzde 95 civarındadır. Eğer tanı bu yöntemler ile doğrulanamazsa en son yöntem olarak artroskopi kullanılır. Dizde Yırtık İçin Tedavi SeçenekleriDizde yırtılma olana gençlerde genellikle cerrahi tedavi uygulanır. Çoğunlukla menisküslerin kendi kendine iyileşmesi gibi bir olasılık yoktur. Yırtık onarımı yapılır ancak onarım gerçekleşmez ise yırtık alınabilir. İleri yaştaki hastalarda ise genellikle dizde yırtık ile aşınma, kireçlenme gibi durumlar eklenir. Bu durumda menisküs yırtılmasını onarmak çare olmayabilir. Bu nedenle ilaç tedavisi, eklem içi enjeksiyonları veya artroskopi gibi seçeneklerden birine başvurulur. Ek Bilgiler
|
.jpg "Diz Ayak Ağrıları Belirtileri ve Tedavisi")
Dizimde yırtık olduğunu düşündüğümde yaşadığım belirtilerle ilgili neler söyleyebilirsiniz? Ani bir ağrı hissettiğimde ve dizimde şişlik oluştuğunda, bunun menisküs yırtılması olabileceğinden şüphelendim. Topallama başladı ve hareket etmekte zorlanıyorum. Bu durumda ne yapmalıyım ve tanı konulması için hangi testler gerekli? Cerrahi müdahale şart mı, yoksa başka tedavi yöntemleri de mevcut mu? Yaşım ilerledikçe bu tür yaralanmaların daha sık gerçekleştiğini anlıyorum, bu konuda hangi önlemleri almalıyım?
Cevap yazYaşadığınız Belirtiler
Dizinizde ani bir ağrı ve şişlik hissetmeniz, menisküs yırtılması gibi bir durumun belirtisi olabilir. Ayrıca, topallama ve hareket etme zorluğu da bu tür yaralanmalarda sıkça görülen semptomlardır. Menisküs yırtılması genellikle spor yaralanmaları ya da ani hareketlerle meydana gelir.
Ne Yapmalısınız?
İlk olarak, dinlenmek ve dizinizi zorlamaktan kaçınmak önemlidir. Buz uygulamak, şişliği azaltmaya yardımcı olabilir. Yüksekte tutmak da kan akışını düzenleyerek iyileşmeyi hızlandırabilir.
Tanı İçin Gerekli Testler
Doktorunuz muayene ettikten sonra, genellikle MR (manyetik rezonans) veya röntgen gibi görüntüleme yöntemleri ile tanı koyacaktır. Bu testler, yaralanmanın ciddiyetini ve menisküsün durumunu değerlendirmek için gereklidir.
Cerrahi Müdahale ve Tedavi Yöntemleri
Cerrahi müdahale, yaralanmanın derecesine bağlı olarak gerekli olabilir. Eğer yırtık büyükse ve dizin stabilitesi etkilenmişse, cerrahi onarım gerekebilir. Ancak, küçük yırtıklar fizik tedavi ve rehabilitasyon ile de tedavi edilebilir. Doktorunuz en uygun tedavi yöntemini belirlemek için size yol gösterecektir.
Yaş İlerlemesi ve Önlemler
Yaş ilerledikçe eklem sağlığına dikkat etmek önemlidir. Düzenli egzersiz yapmak, kasları güçlendirmek ve esnekliği artırmak, yaralanma riskini azaltabilir. Ayrıca, dengeli bir diyet ve kilo kontrolü de eklemlerinizi korumaya yardımcı olacaktır. Eğer herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissederseniz, hemen bir uzmana başvurmanız iyi bir yaklaşımdır.