Diz eklemleri, hareket sisteminde en önemli etkiye sahip olan yapılardır. Üç kemiğin bir araya gelmesi sonucu oluşan diz eklemi, ayakta durmamızı sağlar ve böylece yürüme, hareket etme, oturup kalkma gibi işlemleri gerçekleştirmemize olanak tanır. Ayrıca sportif aktivitelerin yapılabilmesini de sağlar. Ayakta durma esnasında diz eklemine yapılan baskı, vücut ağırlığının yarısının buraya binmesine neden olurken, koşma ve yürüme sırasında bu yüklenme daha da artarak eklemin zorlanmasına yol açar. Diz eklemi, en zorlu durumlara cevap verebilmek ve ihtiyaçları karşılayabilmek amacıyla dört sağlam bağ aracılığıyla birbirine bağlanır. Bu bağlar, ikisi iç tarafta, biri dış yan tarafta ve biri arkada olmak üzere diz eklemini oluşturur.

Öndeki ve arkadaki çapraz bağlar, kemiklere yapışma durumlarına göre ön veya arka çapraz bağ olarak isimlendirilir. Normal şartlar altında arka ve ön çapraz bağlar, en zorlu hareketler sırasında dahi diz ekleminin korunmasını sağlar ve eklemi oluşturan kemiğin arka ve ön tarafa doğru kaymasını engeller. Ancak beklenmedik bir durumda, eklem sert darbelere maruz kaldığında, özellikle diz üzerinde bulunan eklemin kendi etrafında dönmesine neden olarak zorlayıcı travmalar sırasında bu bağlarda yırtılma ve zedelenmeler meydana gelir. Ani bir hareket neticesinde ön çapraz bağa ciddi anlamda yük binmesi sonucu yırtıklar daha fazla görülür. İlk yırtılma esnasında şiddetli ağrı, diz ekleminde şişkinlik ve hassasiyet oluşabilir. Hareket etme noktasında ciddi zorluklar yaşanır. Bu durum nedeniyle hareket etmeyip konuyu uzman hekime bildirmek gerekir.

Ağrıların artması ve şişkinlikler nedeniyle yapılan muayene ve MR incelemesi sonucunda çapraz bağların durumu tespit edilir. Arka ve ön çapraz bağlarda görülen yırtıklar tam veya kısmi olabilir. Kısmi yırtılmalarda gerekli tedavi ve tedbirler uygulandığında yırtıklar bir süre sonra düzelebilir. Ancak tam yırtıkların kendiliğinden düzelme ihtimali bulunmamaktadır. Tam yırtık görülen kişilerde uzman hekimler tarafından ameliyat kararı verilir. Aktif sporla uğraşanların tam yırtık durumunda ameliyat ile düzelme durumu söz konusu olmaktadır. Sporcunun tekrar normal hayatına dönmesi amacıyla rahatsızlığın giderilmesi için tam yırtık ameliyatı gerçekleştirilir. Ancak tam yırtık, normal şartlar altında rahatsız olmayan birinde görülürse ilaç tedavisi sonuna kadar kullanılmalıdır. Bu tür durumlarda rehabilitasyon tedavileri ve fizik tedavi programlarıyla bağlardaki hasarın iyileşmesi sağlanabilir. Tedavi süreci içinde havuz tedavisi, lazer, ultrason ve manyetik alan gibi fizik tedavi araçları kullanılmasında fayda vardır. Bu dönemde yırtığı oluşan hasta, havuz içinde yürüme ve geriye doğru yüzme gibi aktivitelerden çok hızlı bir şekilde fayda sağlar.

Ameliyat olan hastaların bir kısmında diz bölgesinin fonksiyonlarına tekrar kavuşması açısından hareketlerin sağlıklı olarak yapılması için ameliyattan hemen ertesi gün kapsamlı bir rehabilitasyon programı uygulanmalıdır. Yapılan bu düzenli fizik tedavi hareketleri sayesinde ameliyat olan kişi kendisini kısa sürede toparlar. Dozu sürekli artan egzersizler, diz çevresindeki kas ve dokuların güçlenmesini sağlayarak elastikiyetin gelişmesine katkıda bulunur. Fizik tedavi ve rehabilitasyon esnasında diz eklemini destekleyici bandajlar ve breysler kullanılır. Özellikle basketbol, futbol ve hentbol gibi sporları yapan kişilerin 6 aylık ciddi rehabilitasyon programlarını uygulaması gerekmektedir. Bu tür bir rahatsızlık durumunda, konu uzman hekimlere bildirilerek uygun görülen fizik tedavi yöntemleri eksiksiz bir şekilde uygulanmalıdır.

Diz çapraz bağ yırtıklarını önlemek için bazı önlemler alınabilir. Özellikle spor yaparken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

Bu önlemler, diz çapraz bağ yırtıklarını önlemeye yardımcı olabilir ve spor yaparken daha güvenli bir deneyim sağlar.