Diz kapağı ezilmesi, diz bölgesinde bulunan kıkırdak dokunun zedelenmesi sonucunda oluşan bir sağlık problemidir. Bu rahatsızlık, 20 yaşından itibaren birçok kişide ortaya çıkabilmektedir ve 50'li yaşlarda daha sık görülmeye başlar.

Diz bölgesinde sağlık sorunları nedeniyle rahatsız edici ağrıların oluşma derecesi, bel bölgesindeki sağlık sorunları nedeniyle oluşan ağrı sıklığından sonra ikinci sırada yer almaktadır. 20-30 yaş civarında hastalık ilk belirtilerini vermeye başlar ve hasta 40'lı yaşlara ulaştığında dizde bulunan kıkırdak dokulardaki sorunlar daha belirgin hale gelir.

Risk grubu yüksek olan kişiler şu şekilde sıralanabilir:

Bu risk grupları dışında, diz kısmında ezilme sorunu başka kimselerde de ortaya çıkabilir. Hastalık ne kadar ileri bir aşamaya geçerse, ortaya çıkan sıkıntılar da o kadar büyük olabilir. Bu hastalığı olan kişiler dizlerini hareket ettirmeye çalıştıkları zaman sürtünme veya hafif çatırdama sesleri duyabilirler. Bunun dışında kişilerde yürümede zorlanma ve dizlerde içe dönüklük gibi durumlar oluşabilir. Tedavi uygulanabilmesi için öncelikle kesin bir teşhis aşamasından geçilmesi gerekir. Teşhis aşamasında, rahatsızlığın tam olarak neden dolayı ortaya çıktığının belirlenmesi tedavide başarılı olma oranını artırmaktadır.

Kemiklerin eklem noktalarında eklem kıkırdağı olarak isimlendirilen yapısal kısımlar bulunmaktadır. Eklem kıkırdakları, bulundukları eklemlerdeki kemiklerin birbirine sürtünmesini engelleyerek rahatça hareket edebilmelerine olanak sağlar. Başka bir deyişle, bir noktaya yüklenen basınç değerini kemik ucunun tüm yüzeyine dağıtarak hareket yeteneğini artırır.

Eklem kıkırdak hasarlarında en ciddi sorun, kıkırdağın beslendiği tek damarsal yapının olmaması ve yalnızca eklem sıvısı yardımıyla beslenmesidir. Eklem kıkırdağı, hasar gördüğü zaman kendisini yenileme özelliğine sahip değildir. Eklemdeki kıkırdak, hiyalen kıkırdak denilen kıkırdak tipinden meydana gelir. Bir hasar oluşması halinde, iç bölümde fibrokartilaj adı verilen tipte kıkırdak oluşmakla birlikte, bu tip kıkırdak hiyalen kıkırdak özelliklerinde değildir.

Rehabilitasyonun başlangıç aşamasında, kıkırdak hasarının boyutu, seviyesi ve oluşma nedenlerine yönelik bir plan yapılır. Hafif derecedeki kıkırdak hasarlarında egzersiz ve kıkırdağı destekleyen ilaçlar yararlı olabilmektedir. Eğer kıkırdak hasarına neden olan başka bir durum varsa, öncelikle bu sorun giderilmelidir. Örneğin, var olan menisküs yırtığı veya diz içi diz kapağı dönüklüğü gibi sorunlar kıkırdak hasarına neden olduysa, artroskopik cerrahi ile öncelikle bu birincil sorunlar iyileştirilmelidir.

İleri vakitlerde, Grade 1-2 hastalarında egzersiz ve oral kıkırdak destek ilaçları önerilirken, Grade 3 lezyonlarda eklem içi viskosuplement olarak adlandırılan enjeksiyonlar ve fizik tedavi programı uygulanmaktadır. Grade 4 olarak adlandırılan kemiklerin ortaya çıktığı lezyonlarda, öncelikle artroskopik olarak kıkırdak hasarı olan bölgenin kenarları düzgün hale getirilir. 30 yaş ve altındaki hastalarda, kıkırdak altında meydana gelen kemikte mikro kırık denilen yöntem diz artroskopisi ile uygulanır. Genelde 2 cm²'nin altındaki alanlarda uygulanır.

Bunun dışında, yük binen alanlardaki hasarlı bölgelere mozaik plasti adı verilen bir yöntemle dizin dayanıklı kesimlerinden alınan kıkırdak kemik silindirleri uygulanarak hiyalen kıkırdakla restorasyon sağlanır. Son dönemlerde, artroskopik cerrahi ile diz ekleminden alınan dayanıklı kıkırdaklar özel laboratuvar koşullarında kıkırdak hücre kültürleri ile yaklaşık 6 haftada üretilerek, ikinci bir ameliyatla kıkırdak kaybı olan alana uygulanır. Böylece sorun olan bölgedeki kıkırdak yapı kısmen de olsa yenilenmiş olur.